فریضه ای که به آن توجهی وافر شده، نماز است و با آن که جزو فروع دین محسوب می شود ولی استمرار و برپاداشتن آن، موجب حفظ باور فردنسبت به اصول دین می شود.خداوند فرمود: نماز را برای ذکر من برپا دار. اما فواید نماز به نمازگزار می رسد، اوست که با یاد خدا، دلش آرامش می یابد و قرآن می فرماید: «فقط با یاد خداست که دل ها آرامش می گیرد.» و «چون از ذکر و یاد خدا بهره گیرند مورد لطف و عنایت خدا قرار می گیرند.» زیرا خدای تعالی فرمود: «مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم.» منظور از آیه شریفه نزول الطاف و رحمت خداوندی است وگرنه ما هرگز لحظه ای از یاد خدا نمی رویم. چراکه به قول فارابی خدای تعالی هم به عالم ما فوق قمر عنایت دارد و هم به عالم مادون قمر. ولی چون آدمی نماز را برپا می دارد، از فحشا و منکرات به دور می ماند و طریق صلاح و سلامت می پوید و قرآن می فرماید: چون ترک نماز گوید، دچار سختی و تنگی در معیشت می گردد. خدای تعالی می فرماید: هر کسی که از ذکر من اعراض کند به درستی که برای او معیشتی سخت و تنگ خواهد بود و آن کس که نمازش را از روی عمد ترک کند، کفر ورزیده است. پس اگر به پیام قرآن دقیقاً توجه کنیم، دوزخیان را اهل نماز معرفی نمی کند. و باز خداوند می فرماید: «از آنها می پرسند که چرا در دوزخ قرار گرفته اید جواب می دهند: ما از نمازگزاران نبودیم.» پس سرانجام کسانی که نماز را ترک می گویند، دست نیافتن به سعادت و رفتن به دوزخ خواهد بود و حال آن که فارابی که مؤسس فلسفه اسلامی است، هدف از دیانت و تحقق مدینه فاضله را دست یافتن به سعادت می داند. حال اگر در درون خانواده ای یکایک اعضا به سعادت برسند، خانواده ای سعادتمند را تشکیل می دهند که در پرتو عبادت و نماز از آرامش برخوردارند و در پرتو عنایات و الطاف الهی به سر می برند و از فحشا و منکرات به دورند و چون از نماز فارغ می شوند، دوباره به ذکر خدا می پردازند و به تعبیر قرآن «پس وقتی از نماز فراغت یافتید باز در همه احوال، ایستاده و نشسته و بر پهلو و درهر حال که می توانید خدا را یاد کنید».

نماز در خانواده

یکی از ویژگی های بارز انسان مسلمان انجام عبادت و برگزاری فریضه است. پدر را وظیفه آن است که همسر و فرزندان خود را امر به نماز کند و قرآن می فرماید:«اهل خود را به برگزاری نماز امر کن». لقمان حکیم نیز فرزند خویش را به نماز امر کرده و می فرماید: فرزندم نماز را بپادار. پس پدر که متولی دعوت اعضای خانواده به دیانت در معنای وسیع است، باید وظیفه امر به معروف را عهده دار شود و نماز یکی از مصادیق بارز امر نیک و معروف است. پس پدر باید احساس وظیفه کرده و نسبت به وظیفه خطیر خویش واقف باشد تا دیگران را نسبت به ایفای آن وظیفه تذکر دهد و در بیان نیز لحنی صمیمانه داشته باشد، چنان که این صمیمیت در لحن لقمان هویدا است. علی (ع) نیز در  نامه ای از نهج البلاغه، فرزند خویش امام حسن (ع) را به همین نحو و با همین لحن مورد خطاب قرار داده و می فرماید: «یا بنی». پس هنگام دعوت فرزندان خویش نیز پدران از همین لحن صمیمانه استفاده کرده و بگویند: «پسرم نماز را به پادار» و این لحن گرم و صمیمی است که آنان را به عبادت تشویق و ترغیب می کند. پس دعوت با لحن نیک و صمیمی تأثیر مضاعف دارد و آنجا که امر و دعوت با لحنی صمیمانه نباشد، قطعاً گرایش به انجام فریضه و استمرار آن نیز چندان قابل توجه نخواهد بود.